Δράμα χαρακτήρων με σεναριακή ανατροπή και δύο εξαιρετικές ερμηνείες. Αυτή της Γκλεν Κλόουζ να κάνει ένα πολύ σημαντικό σχόλιο για τη γυναικεία υποτίμηση και τον ανδρικό ναρκισσισμό.
Κονέκτικατ, 1992. Ενα τηλεφώνημα μέσα στη νύχτα ανακοινώνει στον 70χρονο αμερικανό συγγραφέα Τζο Κάστλμαν αυτό που ονειρευόταν: θα είναι ο αποδέκτης του Νόμπελ Λογοτεχνίας της χρονιάς. Η γυναίκα του, Τζόαν Κάστλμαν, ακούει και η ίδια τα νέα από την άλλη συσκευή. Πανηγυρίζει, χοροπηδώντας μαζί του πάνω στο κρεβάτι. Ετοιμάζει τις βαλίτσες τους και τον συνοδεύει στη Στοκχόλμη. Είναι εκείνη που αυτός αποκαλεί «αγάπη της ζωής του». Εκείνη που ρυθμίζει τις υποθέσεις του, τις εκρήξεις θυμού του, την προβληματική σχέση με τον επίσης συγγραφέα γιο τους. Εκείνη που κουβαλά το παλτό του, τα γυαλιά πρεσβυωπίας του, τα μυστικά του. Γυρνώντας το χρόνο πίσω στα 60ς, μαθαίνουμε την ιστορία τους. Εκείνος, ο παντρεμένος καθηγητής της στο πανεπιστήμιο, εκείνη η πιο ταλαντούχα συγγραφέας στην τάξη του. Εκείνος παρατά γυναίκα και παιδί. Εκείνη την καριέρα της. Αλλωστε τι καριέρα μπορούσε να έχει μία γυναίκα συγγραφέας στα 60ς; Τι πιο φυσιολογικό να διοχετεύσει όλο το ταλέντο, την ενέργεια και την αφοσίωσή της στο να στηρίξει τον άντρα της στη δική του; Αυτό δεν κάνει μία καλή σύζυγος;
«Σε παρακαλώ πολύ, μη με περιγράψεις σα θύμα στο βιβλίο σου. Είμαι πολύ πιο ενδιαφέρουσα από αυτό» λέει κάποια στιγμή η Τζόαν σ' έναν γλοιώδη δημοσιογράφο και φιλόδοξο βιογράφο του άντρα της που τους ακολουθεί στη Στοκχόλμη. Εκείνος μόλις έχει υπαινιχθεί ότι ξέρει τα μυστικά τους: και δεν εννοεί μόνο τις συνεχείς απιστίες του Τζο, μέσα από τις οποίες προσπαθεί να επιβεβαιώσει, ξανά και ξανά, τον εγωισμό του. Αυτή η ατάκα της, ειδικά έτσι όπως η Γκλεν Κλόουζ την εκφέρει, με την ηρεμία που προηγείται της καταιγίδας, είναι ο άξονας της ταινίας.
Είναι θύμα η γυναίκα που ερωτεύεται, καμαρώνει, στηρίζει τον σύντροφό της με όλη της την καρδιά κι όλα της τα εργαλεία; Είναι θύμα η σύζυγος που μεγάλωσε με αξίες που θέλουν όλες της τις θυσίες, τους συμβιβασμούς, τα στραβά μάτια να γίνονται θεμέλια της οικογένειας; Αυτό άλλωστε δεν απαιτεί μια σχέση; Να διαλέγεις τις μάχες σου, να συμβιβάζεσαι, να καταθέτεις το προσωπικό σου ταλέντο, εγωισμό, όνειρο στον κοινό σας λογαριασμό;
Η ενδιαφέρουσα πτυχή αυτού του διαλόγου είναι πόσο βαθιά ριζωμένες, πόσο εσωτερικευμένες σε μία τρομαχτική κανονικότητα είναι οι λάθος αντιλήψεις δεκαετιών που ακόμα οδηγούν άντρες και γυναίκες σε αδιέξοδο. Πόσα θεωρούμε «νορμάλ» (την αυτοθυσία, την ομαδικότητα, την προτεραιότητα του άλλου). Πόσα μπορούν να ισχύουν ταυτόχρονα και να μπερδεύουν την κρίση μας (η Τζόαν είναι πανέξυπνη και κυρία, αλλά μένει στη σκιά - ο Τζο τη χρειάζεται και την αγαπά, αλλά αγαπά περισσότερο τον εαυτό του). Πόσα καταπίνουμε (την απιστία, εφόσον εκείνος πάντα επιστρέφει). Κυρίως πόσα αποτελούν πράξη κι απόδειξη αγάπης. Γιατί η απάντηση στο αν υπήρξες θύμα είναι διαυγής μόνο όταν κοιτάς πίσω και απαντάς σε κάτι άλλο πρώτα: άξιζε τον κόπο ή έχασα τη ζωή μου;
Η μεγάλη τύχη της ταινίας είναι όμως είναι το ζευγάρι των βιρτουόζων πρωταγωνιστών του. Ο Τζόναθαν Πράις, σ' ένα ρόλο που θα μπορούσε να ξεφύγει τόσο εύκολα σε κάτι σχηματικό, σε πείθει για όλα. Τον αναγνωρίζεις αυτόν τον άντρα. Τον έχεις κάποτε ερωτευθεί. Είναι αξιόλογος, ταλαντούχος, γοητευτικός, περφόρμερ. Κλέβει τις εντυπώσεις, κλέβει και την καρδιά σου. Η προσωπικότητά του γεμίζει το δωμάτιο, αδειάζοντας τις δικές σου μπαταρίες. Σε αγαπά, το εννοεί, σε απατά και θα το ξανακάνει. Ο Πράις ερμηνεύει τον Τζο όπως του αξίζει: σαν μία μεγαλειώδη δημόσια περσόνα και ταυτόχρονα έναν πολύ λίγο άντρα - ταραγμένο κι εξοργισμένο κάθε φορά που κάποιος πάει να του βγάλει τη μάσκα, ή να του κλέψει τον προβολέα.
Βέβαια, σε αυτό το τελευταίο, δεν έχει καμία τύχη δίπλα στην Κλόουζ. Αν η Τζόαν της δεν έχει βγει μίζερη, κακομοίρα, «θύμα», οφείλεται ξεκάθαρα σε αυτήν. Η Κλόουζ την έχει μελετήσει με σεβασμό στις λεπτομέρειες. Ξέρει πώς να αποδώσει κάθε της βλέμμα, κάθε της παύση. Πρέπει εσύ να την κοιτάξεις καλύτερα για να διαβάσεις το καλειδοσκοπικό της πρόσωπο. Δεν είναι ευθύνη της Τζόαν που τη βλέπεις απλά σαν «σύζυγο». Είναι η δική σου προκατάληψη. Εκείνη είναι μια ολότητα. Θα της προσδώσει τρυφερότητα, καμάρι, αφοσίωση, ζήλεια, αγωνία, απόγνωση, καρτερικότητα, αυστηρότητα, ευφυΐα, στωικότητα, πικρία, οργή. Η Τζόαν είναι η γυναίκα που θα σε προσέχει για να μη σε σκοτώσει η χοληστερίνη σου, αλλά αν πας να την υποτμήσεις θα σε εκτελέσει με το βιτριολικό της χιούμορ, την κοφτερή της ειρωνία, το σηκωμένο της φρύδι.
Το μεγαλύτερο επίτευγμα της Κλόουζ όμως είναι ότι ερμηνεύει την ένταση της ηρωίδας της... ανάποδα. Στις περιπτώσεις αφύπνισης, οι πραγματικά κλισέ ταινίες παρουσιάζουν ένα αδύναμο ανθρωπάκι που σταδιακά βρίσκει το κουράγιο του και κάνει την επανάστασή του. Οχι εδώ. Οσο η Τζόαν δεν έχει ξυπνήσει ακόμα, η Κλόουζ της δίνει μία απίστευτη αυτοπεποίθηση, μία ήρεμη δύναμη. Σιωπά κι αφήνει τον Τζο να παίρνει τη σκηνή με κάθε ευκαιρία, αλλά το ύφος της είναι πράο, γαλήνιο, συμφιλιωμένο. Μπορείς όμως να αφουγκραστείς ότι κάτι από κάτω σιγοβράζει. Και η Κλόουζ το κάνει να μοιάζει με βουβή παλίρροια.
Οι δύο νικητές που κερδίζουν από μία πρόσκληση είναι ο Δήμος Ν. και η Καλλιόπη Κ.
