Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι στην περίπτωση των προφορικών αναθέσεων, η συμφωνία ανάμεσα στο πολιτικό πρόσωπο και τον επαγγελματία είναι στα λόγια, χωρίς να προηγηθεί καμία διαδικασία που προβλέπεται από την κανονιστική λειτουργία του Δήμου ή της δημοτικής επιχείρησης. Αυτόματα αυτό σημαίνει ότι ο επαγγελματίας δεν μπορεί να πληρωθεί από το φορέα και προχωρά σε αγωγή για να διεκδικήσει όσα του οφείλονται από τη συμφωνία που έκανε προφορικά και ζητά φυσικά και τους νόμιμους τόκους.
Αυτή τη φορά στη συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΔΕΥΑΠ στις 8 Νοεμβρίου αναδείχθηκαν ακόμη τέτοιες υποθέσεις, μέσω της εισήγησης που έκανε η Γενική Διευθύντρια της ΔΕΥΑΠ κατά τη συζήτηση του θέματος: “Διάθεση πίστωσης, έγκριση τεύχους και ορισμού επιτροπών για τον διαγωνισμό “Μίσθωση μηχανημάτων 2024 για τη ΔΕ Πρέβεζας” (σ.σ. το θέμα ψηφίστηκε ομόφωνα).
Η εισήγηση ανέφερε:
Η πρώτη αγωγή έφτασε στη ΔΕΥΑΠ στις 26 Ιουλίου 2023 και αφορά το ποσό των 4.251,03 ευρώ και τους νόμιμους τόκους. Ο επαγγελματίας ζητά το ποσό αυτό για χωματουργικές εργασίες για την επιδιόρθωση βλαβών και επέκταση δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης στα όρια του Δήμου Πρέβεζας τον Δεκέμβριο του 2022.
Ο επαγγελματίας ισχυρίζεται ότι εκτέλεσε προφορική εντολή του Προέδρου του Δ.Σ. της ΔΕΥΑΠ Φώτη Ζέρβα και του παλιού γενικού διευθυντή, του οποίου η πρόσληψη ακυρώθηκε από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση και συμφώνησε προφορικά μαζί τους για τις εργασίες και το κόστος, ενώ αναφέρει ότι αυτό συνέβη επειδή δεν είχε ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός ανάθεσης των εργασιών από τη ΔΕΥΑΠ και δεν είχε αναδειχθεί μειοδότης εργολάβος.
Ισχυρίζεται επίσης ότι δύο υπάλληλοι της ΔΕΥΑΠ παρέλαβαν τις εργασίες που έκανε.
Στη δεύτερη αγωγή από τον ίδιο επαγγελματία, που έφτασε στη ΔΕΥΑΠ στις 5/9/2023 και αφορά το ποσό 1738, 17 ευρώ και τους νόμιμους τόκους, ο τρόπος που κινήθηκε ο Πρόεδρος της ΔΕΥΑΠ και ο πρώην γενικός διευθυντής ήταν πανομοιότυπος για ανάλογου τύπου εργασίες.
Πριν από λίγες ημέρες το Ελεγκτικό Συνέδριο εξέδωσε μία έκθεση-κόλαφο για τον τρόπο αναθέσεων από Δήμους, δημοτικές επιχειρήσεις και ΝΠΔΔ.
Αναλυτικά τα 7 σημεία του πορίσματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου:
- Οι δημόσιοι φορείς δεν προγραμματίζουν εγκαίρως και ορθολογικά την κάλυψη των αναγκών τους. Προσαρμόζουν τις ανάγκες τους στο όριο των απευθείας αναθέσεων καλύπτοντας αυτές αποσπασματικά και προβαίνοντας σε κατατμήσεις.
- Δεν αιτιολογείται επαρκώς ο απρόβλεπτος και επείγων χαρακτήρας των αναγκών που καλύπτονται με προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση. Οι αναθέτοντες φορείς ταυτίζουν το «απρόβλεπτο» με το «επείγον».
- Σημαντικά περιθώρια ενίσχυσης υφίστανται στην ουσιαστική συμμετοχή των διοικητικών υπηρεσιών του φορέα κατά τη διαδικασία που προηγείται της τελικής απόφασης ώστε να μην δημιουργούνται υπόνοιες αυθαιρεσίας και αδιαφάνειας.
- Σε πολλές περιπτώσεις δεν καθορίζεται με σαφήνεια το αντικείμενο της σύμβασης ούτε προκύπτει ο τρόπος υπολογισμού της εκτιμώμενης δαπάνης. Δεν αποδεικνύεται προηγούμενη έρευνα αγοράς.
- Δεν παρέχονται εχέγγυα διαφάνειας ως προς την επιλογή του αναδόχου και τον καθορισμό του τιμήματος ιδίως όταν διενεργούνται επανειλημμένες αναθέσεις στον ίδιο ανάδοχο. Δεν υφίστανται προκαθορισμένα και επομένως επαληθεύσιμα κριτήρια επιλογής όσων καλούνται να υποβάλουν προσφορά. Δεν γίνεται διαπραγμάτευση του τιμήματος. Προσφέρονται χαμηλά έως μηδενικά ποσοστά έκπτωσης. Συστήματα ηλεκτρονικής αγοράς δεν εφαρμόζονται ευρέως.
- Το υψηλότερο ποσοστό απευθείας αναθέσεων παρατηρήθηκε στα νοσοκομεία. Μικρό ποσοστό των συμβάσεών τους ανατίθεται μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών λόγω χρόνιων συστημικών αδυναμιών σε συνδυασμό με τις επιτακτικές ανάγκες προμήθειας φαρμάκων και λοιπών αναλωσίμων. Προσφυγή σε νομιμοποιητικές διατάξεις.
- Οι δημόσιοι φορείς δεν διαθέτουν σύστημα αξιολόγησης των καταγγελιών και αξιοποίησης αυτών για τη βελτίωση της ακεραιότητας της διαδικασίας των απευθείας αναθέσεων.