Η δεύτερη εκτροπή του Αώου, από τον παραπόταμο Αρκουδόρεμα, εντός του εθνικού δρυμού, προς το λεκανοπέδιο Ιωαννίνων, αποτελεί ένα έργο το οποίο σχεδιάζουν ερήμην της τοπικής κοινωνίας οι εταιρείες ΤΕΡΝΑ και ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ, με μεγαλύτερη επιμονή από το 2012. Η συνολική διαδρομή του Αώου είναι 260 χιλιόμετρα, από τα οποία τα 70 διασχίζουν τη χώρα μας. Αυτό το δίκτυο έχει δημιουργήσει έναν πολύ μεγάλο αριθμό οικοτόπων και είναι άρρηκτα συνδεδεμένο περιβαλλοντικά με πλήθος οικοσυστημάτων, τα οποία και τροφοδοτεί.
Δεύτερο χτύπημα
Ηδη, ο Αώος έχει υποστεί εξαιρετικά μεγάλη απώλεια υδάτινου δυναμικού μέσω της κατακράτησης ποσότητας νερού 100 εκατ. κυβικών μέτρων ετησίως, τα οποία τροφοδοτούν τη λίμνη του Υδροηλεκτρικού Σταθμού (ΥΗΣ) Πηγών Αώου, έργο το οποίο κατασκευάστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Με τη δεύτερη εκτροπή προτείνεται η κατακράτηση επιπλέον ποσοτήτων νερού, 70 εκατ. κυβικών μέτρων ετησίως, γεγονός το οποίο θα επιφέρει σωρευτικά περαιτέρω δυσμενείς επιπτώσεις στο οικοσύστημα.
Η λεκάνη απορροής του Αώου αποτελείται από 44 υπολεκάνες (επτά από αυτές ανήκουν στην υπολεκάνη του Φράγματος Πηγών Αώου). Η ποσότητα των 70 εκατ. κυβικών μέτρων ετησίως προτείνεται να αντληθεί από το τμήμα των 37 υπολεκανών και αφού εμπλουτίσει τον ταμιευτήρα του ΥΗΣ Αώου να οδηγηθεί προς το λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων. Οι 37 από τις 44 υπολεκάνες του συστήματος Αώου θα υποστούν τις περιβαλλοντικές συνέπειες της απώλειας μέρους των υδάτων τους. Η θέση κατασκευής των έργων εκτροπής βρίσκεται εντός προστατευμένης περιοχής (Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου), µε εξαιρετικά υψηλή οικολογική και αισθητική αξία. Σύμφωνα με τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικών Δρυμών Βίκου-Αώου και Πίνδου, το περιβαλλοντικό κόστος από την κατασκευή και λειτουργία του έργου εκτροπής είναι μεγαλύτερο από το όποιο όφελος προκύψει από την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας, ενώ παράλληλα απομακρύνεται η δυνατότητα για ήπια ανάπτυξη της περιοχής.
Ειδικότερα, από την ίδια την κατασκευή του έργου προβλέπονται σοβαρές επιπτώσεις, όπως αποψιλώσεις δασικών εκτάσεων, διάνοιξη δρόμων, όχληση και κίνδυνος εξαφάνισης προστατευόμενων ειδών, επικάλυψη πυθμένα της τεχνητής λίμνης που θα δημιουργηθεί στο σημείο εκτροπής με φερτά υλικά και στέρηση των παραποτάμιων οικοσυστημάτων από τα απαραίτητα για τη βιωσιμότητά τους πλημμυρικά φαινόμενα.
Φαραωνικό έργο
Οπως καταγγέλλει η Κίνηση Πολιτών Protect Aoos, «δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η εκτροπή, στην οποία συναινεί τμήμα του τοπικού πολιτικού προσωπικού στην Ηπειρο, το οποίο σχεδιάζει ένα ακόμη φαραωνικό έργο (τη μεταφορά πόσιμου νερού από τις πηγές Αμαράντου στην Κόνιτσα προς το λεκανοπέδιο Ιωαννίνων με υπολογιζόμενο κόστος 106 εκατ. ευρώ), έχει στόχο να ευνοήσει τα εργολαβικά-κατασκευαστικά συμφέροντα και τα λόμπι της ενέργειας, τα οποία αντιμετωπίζουν τη φύση ως έναν ακόμη ψυχρό συντελεστή, για να ξεφύγουν από την κρίση στην κερδοφορία τους».
Η Κίνηση Πολιτών για την προστασία του Αώου στηρίζει τους αντίστοιχους αγώνες για την προστασία της φύσης από τη λεηλασία του κέρδους σε Χαλκιδική, Κρήτη, Θράκη, Πήλιο, Κέρκυρα, Αττική, Αχελώο, Αραχθο, Καλαμά, Αμβρακικό, Παμβώτιδα, τους αγώνες για να παραμείνουν ελεύθερες οι παραλίες, τους αγώνες για δημόσιο έλεγχο του πόσιμου νερού σε Θεσσαλονίκη, τους αγώνες για γη και ελευθερία και καλεί σε κοινό αγώνα και συμμετοχή και στο φετινό κάμπινγκ.
Στο φετινό κάμπινγκ περιλαμβάνονται δημόσιες συζητήσεις για την προστασία από την ιδιωτικοποίηση του νερού ως δημόσιου φυσικού κοινωνικού αγαθού, προβολές ταινιών, πεζοπορία εντός του εθνικού δρυμού της Βάλια Κάλντα, τουρνουά ποδοσφαίρου, συναυλίες, εκθέσεις φωτογραφίας, καθώς και συνάντηση με περιβαλλοντικές-οικολογικές κινήσεις από την Ηπειρο (Δίκτυο Περιβαλλοντικών Οργανώσεων- epiruseconet), την υπόλοιπη Ελλάδα και τη γειτονική Αλβανία. Ο στόχος είναι να σταλεί ένα μήνυμα παμβαλκανικής κοινωνικής αντίστασης απέναντι τους σχεδιασμούς των κρατών και των εταιρειών που στοχεύουν σε φραγματοποίηση των ποταμών και ιδιωτικοποίηση του νερού.
Οι δραστηριότητες της Κίνησης Πολιτών θα συνεχιστούν στις 31 Αυγούστου με τη διοργάνωση του δεύτερου αγώνα ορεινής ποδηλασίας μεγάλης απόστασης «Protect Aoos MTB Ultra» με αφετηρία τη Βωβούσα. Επικοινωνία με τους διοργανωτές στα τηλέφωνα 6944673212 και 6975226917.
