Ο Πρόεδρος της ΔΕΥΑΠ Φώτης Ζέρβας, εμμέσως παραδέχθηκε την υπολειτουργία του βιολογικού (σ.σ. οι υπηρεσίες της ΔΕΥΑΠ κάνουν λόγο για μονάδες εκτός λειτουργίας) και άφησε να εννοηθεί πως η κατάσταση αυτή επικρατεί εδώ και 1,5 χρόνο. Επιπλέον αποκάλυψε ότι η ιδιωτική εταιρεία ήρθε για να μείνει στη διαχείριση του βιολογικού και μάλιστα αυτός και ο Δήμαρχος έχουν συμφωνήσει προφορικά με την εταιρεία για επέκταση του βιολογικού και ιδιωτικοποίησή του και για τα επόμενα χρόνια.
Με αφορμή μία Ερώτηση του επικεφαλής της “Δημοτικής Συνεργασίας” Χρήστου Μπαΐλη προς τον Δήμαρχο Πρέβεζας Νίκο Γεωργάκο για τη διαδικασία επιλογής νέου γενικού διευθυντή στη ΔΕΥΑΠ εκτυλίχθηκε η παρακάτω συζήτηση:
Νίκος Γεωργάκος (Δήμαρχος Πρέβεζας): “Υπάρχει επιτροπή. Πρόεδρος της επιτροπής είναι η κα Μωραΐτη. Έγινε έλεγχος των φακέλων. Στην επιτροπή είναι ο κ. Ζέρβας και ο κ. Δαρδαμάνης”.
Φώτης Ζέρβας (Πρόεδρος ΔΕΥΑΠ): “Τη διαδικασία την ακολουθήσαμε όπως μας όρισε και ο νομικός σύμβουλος. Την ίδια διαδικασία έχουν ακολουθήσει και άλλες ΔΕΥΑ. Κοιτάξαμε τους φακέλους και ζητούσαμε να υπάρχουν βασικά κριτήρια του ΑΣΕΠ. Αυτά τα πληρούσαν και οι 5 που κατέθεσαν αίτηση. Οπότε ήταν στην ευχέρεια της επιτροπής να επιλέξει για την συγκεκριμένη περίοδο των 5 ετών, όποιον πληρούσε τις προϋποθέσεις για τις ανάγκες που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η ΔΕΥΑΠ. Προκρίθηκε λοιπόν αυτός που ήταν χημικός μηχανικός. Επειδή στην ύδρευση τα καταφέρνουμε σιγά-σιγά, το μεγάλο πρόβλημα της επόμενης πενταετίας θα είναι η διαχείριση των τριών βιολογικών. Ο βιολογικός της Πρέβεζας έχει τα θέματά του κι αυτός. Τον βιολογικό του Λούρου πιστεύω σε 6 μήνες να τον παραλάβουμε ολοκληρωτικά. Και μέσα στο χρόνο που έρχεται και τον βιολογικό του Ζαλόγγου. Καταλαβαίνετε ότι το κύριο βάρος πέφτει στη διαχείριση των βιολογικών. Οπότε γι' αυτό προκρίναμε τον χημικό μηχανικό για τη θέση”.
Σταύρος Αμάραντος (επικεφαλής Λαϊκής Συσπείρωσης): “Έχει μπει ιδιωτική εταιρεία στη διαχείριση...”.
Φ. Ζέρβας: “Προσπαθήσαμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε εκ των έσω. Ο βιολογικός της Πρέβεζας είναι σε οριακά σημεία. Ήμασταν υποχρεωμένοι να το κάνουμε για τον βιολογικό της Πρέβεζας. Ίσως αυτό που κάνουμε τώρα έπρεπε να το έχουμε κάνει 1,5 χρόνο πριν. Είχαμε την ψευδαίσθηση -επειδή δεν υπήρχε και κάποιος επικεφαλής του βιολογικού από το 2013 για να ενημερωθούμε- ότι μπορούσαμε να λειτουργήσουμε και ρωτούσαμε τους υπαλλήλους τι να κάνουμε. Είναι σε τέτοιο σημείο, που πρέπει να το κάνουμε...”.
Ιωσήφ Στύλος (σύμβουλος “Ανάπτυξης Τώρα”): “Δουλεύει ο βιολογικός;”
Φ. Ζέρβας: “Δουλεύει, αλλά όχι σε ικανοποιητικό βαθμό. Θα πρέπει να γίνει επέκταση του βιολογικού. Ο βιολογικός αυτός έφτασε στα όρια για την πόλη. Θέλουμε ιδιαίτερη αναβάθμιση, άρα προχωράμε στη λύση. Να δώσουμε σε μία εταιρεία που κάνει και τη διαχείριση, συγκεκριμένη, ανάθεση, που θα μας κάνει και τη μελέτη και θα μας παραδώσει σε 1,5-2 χρόνια. Τώρα έχουμε 30.000 ευρώ στην εταιρεία που διαχειρίζεται για να μας κάνει σωστή αποτύπωση, ώστε να μας προτείνουν τι θα κάνουμε. Υπάρχουν πολλά χρήματα αδιάθετα. Έχουμε συζητήσει με το Δήμαρχο. Υπάρχουν και χρήματα στο Υπουργείο για τους βιολογικούς. Σε 1,5-2 χρόνια η εταιρεία αυτή θα μας παραδώσει έναν βιολογικό καινούριο. Η εποπτεία θα είναι δική μας. Και στη διαχείριση κι εμείς θα είμαστε εκεί”.
Ν. Γεωργάκος: “Θα γίνει ένας διαγωνισμός στην αρχή του χρόνου. Η πόλη διπλασιάστηκε τα τελευταία χρόνια. Θα γίνει μελέτη επέκτασης του βιολογικού”.
Γιάννης Δαρδαμάνης (Αντιδήμαρχος Οικονομικών): “Δίνεται χρηματοδοτικό εργαλείο επέκτασης. Πρέπει να το εκμεταλλευτούμε”.
Φ. Ζέρβας: “Υπάρχει και κάτι άλλο. Από την αρχή που αναλάβαμε δεν συζητάμε για το παρελθόν. Είναι και πράγματα που δε λέγονται από μικροφώνου. Ο βιολογικός της Πρέβεζας από το 2012 είναι ακέφαλος. Δεν είχε κανέναν προϊστάμενο”.
Γ. Δαρδαμάνης: “Δεν είναι έτσι, ήταν ο Βάσσης”.
Παύλος Σαραμπασίνας (σύμβουλος “Δημοτικής Συνεργασίας”): “Δεν έχω βγει να κατηγορήσω τη ΔΕΥΑΠ δημόσια. Είμαι μέλος του Δ.Σ. Πρέπει να υπάρχει ενημέρωση”.
Φ. Ζέρβας: “Έχω καλέσει όλους τους δημοτικούς συμβούλους”.
Βαγγέλης Ροπόκης (επικεφαλής “Δημοτικής Ανατροπής”):“Είχατε δεσμευτεί κε Δήμαρχε ότι θα φωνάξετε τον κ. Ζέρβα και θα μας ενημερώσει πλήρως. Δεν το κάνατε. Σήμερα λέει ότι θέλει να κάνει ενημέρωση. Τι καλύτερο από αυτό; Γιατί δεν φέρατε στο δημοτικό συμβούλιο τον απολογισμό της ΔΕΥΑΠ;”.
Χρήστος Μπαΐλης (επικεφαλής “Δημοτικής Συνεργασίας”): “Εγώ θα επιμείνω στην επιλογή γενικού διευθυντή. Η θέση αυτή είναι για διοίκηση οργανισμού. Ο γενικός διευθυντής θα διαχειριστεί το αγαθό που λέγεται νερό, θα διαχειριστεί οικονομικά, θα διαχειριστεί προσωπικό. Δεν προσλαμβάνεται για να διαχειριστεί τον βιολογικό καθαρισμό μόνο. Προβλήματα υπάρχουν. Εγώ είπα πως έγινε η επιλογή”.
Ν. Γεωργάκος: “Μπορεί ο καθένας να κάνει την ένστασή του...”.
Στη συνέχεια κατά τη συζήτηση της αντικατάστασης της παραιτηθείσας κας Πόπης Παππά από τη θέση του μέλους του Δ.Σ. της Επιχείρησης (την αντικατέστησε η κα Βιργινία Καμπέρη), ο επικεφαλής της “Ανάπτυξης Τώρα” Γιώργος Νίτσας είπε:
“Είναι πρωτοφανή στα αυτοδιοικητικά χρονικά του Δήμου Πρέβεζας όσα συμβαίνουν με τη ΔΕΥΑΠ. Και είμαι αρκετά χρόνια δημοτικός σύμβουλος. Περίπου 20. Έχουμε δει πολλά και έχουμε ακούσει περισσότερα για τη λειτουργία της ΔΕΥΑΠ.
Ακούσαμε ότι ο βιολογικός υπολειτουργεί!
Βλέπουμε κινήσεις όπως ιδιωτικοποίηση του βιολογικού... Τα κριτήρια επιλογής του γενικού διευθυντή. Προκλητικές αναθέσεις...
Υπάρχει τεράστιο πρόβλημα στη διοίκηση της ΔΕΥΑΠ.
Η επιχείρηση πηγαίνει κατηφορικά και οδεύει προς διάλυση.
Είχαμε ζητήσει εδώ και δύο χρόνια να γίνει συζήτηση. Πολύ ευχαρίστως να γίνει.
Η εταιρεία οδηγείται σε τέλμα...”.
Ο Δήμαρχος Πρέβεζας Νίκος Γεωργάκος απάντησε: “Μία εταιρεία που εκτελεί προϋπολογισμό έργων πάνω από 8 εκατομμύρια και εκμεταλλεύεται όλα τα προγράμματα του ΟΑΕΔ, δεν είναι εταιρεία που πάει προς τα κάτω. Κάνει τα πρώτα βήματα διεύρυνσης προς τις άλλες δημοτικές ενότητες. Υπάρχουν μελέτες για τον Μύτικα, τη Σμυρτούλα για το πόσιμο νερό. Κάποιοι δούλεψαν εκεί. Και όλα θα τα δείτε μέσα στο χρόνο”.
Άλλος κερδίζει, άλλος πληρώνει...
Η διαδικασία πάντως της ιδιωτικοποίησης του βιολογικού καθαρισμού και της επέκτασής του, αποτελεί ένα “μεγάλο κυβερνητικό κόλπο”. Η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ σε Ερώτησή της με τίτλο "Η κυβέρνηση ΝΔ εκχωρεί τις Μονάδες Επεξεργασίας Λυμάτων σε ιδιώτες με οικονομική επιβάρυνση των ΔΕΥΑ, των Δήμων και των πολιτών”, καταγγέλλει ουσιαστικά ότι θα κερδίζει ο ιδιώτης με τα χρήματα των δημοτών, όπως και στην περίπτωση της Πρέβεζας.
Ειδικότερα στο κείμενο της Ερώτησης αναφέρεται:
Η επιλογή της κυβέρνησης Μητσοτάκη για εκχώρηση όλων των βασικών κοινωνικών αγαθών - ενέργεια, νερό, αποχέτευση, σε ιδιώτες, με το πρόσχημα της κακής λειτουργίας των δημόσιων υπηρεσιών, τις οποίες, εσκεμμένα, αφήνει αφυδατωμένες από πόρους και ανθρώπινο δυναμικό, είναι γνωστή.
Στο στόχαστρο, το τελευταίο χρονικό διάστημα, βρίσκονται οι φορείς παροχής υπηρεσιών νερού της χώρας. Μετά την παραχώρηση του εξωτερικού υδραγωγείου της Αττικής, το οποίο μέχρι πρότινος διαχειριζόταν η ΕΥΔΑΠ Α.Ε., μέσω ΣΔΙΤ, σειρά έχουν πάρει οι Δημοτικές Υπηρεσίες Ύδρευσης-Αποχέτευσης.
Ήδη, η κυβέρνηση, χωρίς καμία απολύτως διαβούλευση με τους φορείς του τομέα υδάτων, έχει εισάγει τη δημιουργία Ρυθμιστικής Αρχής Υδάτων ως προ-απαιτούμενη μεταρρύθμιση στο Ταμείο Ανάκαμψης, αποσκοπώντας προφανώς στην ευρύτερη ιδιωτικοποίηση λειτουργιών του τομέα παροχής υπηρεσιών νερού. Η ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών ύδρευσης-αποχέτευσης και η παραχώρηση δημόσιων υποδομών σε ιδιώτες έχει ήδη ξεκινήσει με το άρθρο 165 του Ν. 4951/2022 (ΦΕΚ Α 129/04.07.2022).
Κατά την κατάθεσή του στη Βουλή, το νομοσχέδιο περιλάμβανε την απαράδεκτη ρύθμιση της παραχώρησης της κανονικής λειτουργίας και συντήρησης όλων των νέων υποδομών αποχέτευσης (δίκτυα και μονάδες επεξεργασίας λυμάτων) στους αναδόχους που αναλαμβάνουν την κατασκευή τους για τρία χρόνια (δηλαδή πολύ πέραν μιας λογικής περιόδου δοκιμαστικής λειτουργίας), με τις δαπάνες αυτές να καλύπτονται από τον κύριο του έργου, ακόμη και αν αυτό δεν προβλέπεται στην αντίστοιχη απόφαση χρηματοδότησης. Κατόπιν της σφοδρής αντίδρασης εκ μέρους της ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και της ΕΔΕΥΑ, η κυβέρνηση, λίγο πριν την ψήφιση του Ν. 4951, άλλαξε τον υποχρεωτικό χαρακτήρα της διάταξης, καθιστώντας την παραχώρηση δυνητική.
Προφανώς όμως η αλλαγή αυτή ήταν καθαρά προσχηματική, καθώς, λιγότερο από ένα μήνα μετά, στο νομοσχέδιο-σκούπα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (πλέον Ν. 4964/2022), η κυβέρνηση μέσω του άρθρου 106 παρ.1 για τις επιτελικές "νομοτεχνικές βελτιώσεις" του Ν. 4951, κατέστησε ξανά υποχρεωτική την παραχώρηση της κανονικής λειτουργίας και συντήρησης των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων στους αναδόχους για χρονικό διάστημα τριών ετών.
Η μόνη περίπτωση εξαίρεσης αφορά σε έργα για τα οποία έχει ήδη ξεκινήσει η διαδικασία ανάθεσης των συμβάσεων, αλλά όχι σε έργα τα οποία έχουν ενταχθεί ήδη σε χρηματοδότηση με συγκεκριμένο προϋπολογισμό, και εκκρεμεί η εκκίνηση της διαγωνιστικής διαδικασίας. Η μεθόδευση της κυβέρνησης, η οποία επεκτείνει το χρόνο παραχώρησης πέραν κάθε λογικής περιόδου δοκιμαστικής λειτουργίας 6 έως 12 μηνών, ως είθισται, παραβιάζει καταρχάς τις αρμοδιότητες των ΔΕΥΑ, όπως αυτές προσδιορίζονται από το ισχύον θεσμικό τους πλαίσιο (Ν. 1069/80). Αυτό εξάλλου επισημαίνει και η ΕΔΕΥΑ στην επιστολή που κατέθεσε κατά τη συζήτηση του Ν. 4951/2022, σημειώνοντας παράλληλα ότι πολλές ΔΕΥΑ, μπορούν να λειτουργήσουν με επάρκεια και αποτελεσματικότητα τις υποδομές διαχείρισης λυμάτων. Προφανώς, την άποψη αυτή δεν τη συμμερίζεται η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Εκτός όμως από την παραβίαση των αρμοδιοτήτων των ΔΕΥΑ, η επιτελική κυβέρνηση της ΝΔ φαίνεται ότι αγνοεί επίσης τον κίνδυνο να επιβαρυνθούν οι ΔΕΥΑ από αστοχίες και παραλείψεις του αναδόχου ως προς την εξοικονόμηση ενέργειας κατά τη λειτουργία των υποδομών διαχείρισης λυμάτων και των υποδομών γενικότερα. Δεν θεσπίζεται καμιά δικλείδα ασφαλείας ως προς αυτή την κατεύθυνση, όπως επίσης δεν προβλέπεται δυνατότητα τροποποίησης αποφάσεων ένταξης, προκειμένου οι δαπάνες λειτουργίας και συντήρησης της παραχώρησης να καταστούν επιλέξιμες. Τέλος, σημειώνεται ότι η διάταξη αυτή αφορά ένα σημαντικό αριθμό νέων εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων ανά τη χώρα, καθώς είναι σε τροχιά υλοποίησης το Εθνικό Σχέδιο και τα Περιφερειακά Σχέδια Λυμάτων του 2018, για την ολοκλήρωση υποδομών στους οικισμούς Γ' προτεραιότητας, ενώ έπεται και η υλοποίηση έργων για τους οικισμούς Δ' προτεραιότητας. Αυτό σημαίνει ότι μια σειρά έργων αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ που είχε δρομολογήσει και εξασφαλίσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ότι θα κατασκευαστούν ως δημόσια έργα και θα είναι ιδιοκτησία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, παραχωρούνται με επιλογή Μητσοτάκη σε ιδιώτες και επιβαρύνουν επιπλέον οικονομικά Δήμους, ΔΕΥΑ και κατ’ επέκταση τους πολίτες.
Κατόπιν όλων αυτών,
Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί
-
Για ποιο λόγο επιλέχθηκε η περίοδος των τριών ετών για παραχώρηση της κανονικής λειτουργίας και συντήρησης έργων επεξεργασίας λυμάτων, αντί συντομότερης περιόδου π.χ. της τυπικής 6 ή 12 μηνών, ή έστω 2 ετών;
-
Θεωρούν ότι η υποχρεωτική παραχώρηση της κανονικής λειτουργίας και συντήρησης έργων επεξεργασίας λυμάτων για τόσο μεγάλη χρονική περίοδο συνάδει με τον ιδρυτικό νόμο των ΔΕΥΑ (Ν. 1069/1980) και τον δημόσιο χαρακτήρα των υποδομών ύδρευσης-αποχέτευσης της χώρας;
-
Πόσες νέες μονάδες επεξεργασίας λυμάτων αφορά η συγκεκριμένη διάταξη και σε ποιους Δήμους;
-
Ποια η πρόνοια της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ για τη χρηματοδότηση του κόστους λειτουργίας και συντήρησης των εγκαταστάσεων κατά την τριετή περίοδο παραχώρησης των υποδομών; Τι θα συμβεί με έργα των οποίων η χρηματοδότηση έχει ήδη εγκριθεί, αλλά δεν έχει εκκινήσει η διαδικασία ανάθεσης;
-
Υπάρχει εκτίμηση της περαιτέρω οικονομικής επιβάρυνσης των ΔΕΥΑ από την παραχώρηση της λειτουργίας και συντήρησης των νέων υποδομών για τρία έτη στους αναδόχους, σε μια περίοδο όπου το λειτουργικό κόστος των ΔΕΥΑ έχει αυξηθεί σημαντικά λόγω και της ενεργειακής κρίσης;
-
Γιατί η κυβέρνηση επιλέγει να περιορίσει τις αρμοδιότητες και τα δικαιώματα της Αυτοδιοίκησης και παρεμβαίνει σε έργα της παραχωρώντας τα υποχρεωτικά σε ιδιώτες με οικονομική επιβάρυνση των ΔΕΥΑ και των πολιτών;
